Hướng dẫn doanh nghiệp bắt đầu với ISO 50001:2018

1. ISO 50001:2018 là gì?

ISO 50001:2018 - Hệ thống quản lý năng lượng là một tiêu chuẩn quốc tế nhằm cung cấp cho doanh nghiệp kế hoạch và phương pháp thúc đẩy tiêu thụ năng lượng hiệu quả trong toàn bộ các hoạt động, chuỗi cung ứng, giúp tiết giảm chi phí năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính cũng như những tác động khác của môi trường, tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp với các đối thủ cùng ngành khác.

ISO 50001 có thể áp dụng với bất kỳ tổ chức hay doanh nghiệp nào, không phân biệt quy mô hay lĩnh vực và có khả năng ảnh hưởng đến 60% việc sử dụng năng lượng trên thế giới. Hiện nay, ISO 50001:2018 là phiên bản mới nhất, đang có hiệu lực và có thể đồng thời kết hợp cùng với các tiêu chuẩn quản lý ISO khác như ISO 9001, ISO 14001.

2. Chứng nhận ISO 50001:2018 là gì?

Chứng nhận ISO 50001:2018 được một tổ chức chứng nhận (đánh giá bên thứ 3) đánh giá và cấp cho doanh nghiệp Giấy chứng nhận ISO 50001:2018.

3. Doanh nghiệp mới bắt đầu với ISO 50001:2018 như thế nào?

ISO 50001:2018 là tiêu chuẩn dành cho mọi doanh nghiệp/tổ chức, không phân biệt quy mô hay lĩnh vực hoạt động. ISO 50001 là minh chứng cho những cam kết của tổ chức trong quản lý năng lượng bằng việc tối ưu hóa sử dụng để đạt được những mục tiêu về đảm bảo an toàn cho môi trường.

Doanh nghiệp hoàn toàn có thể tự nghiên cứu, triển khai và áp dụng Hệ thống quản lý năng lượng ISO 50001:2018 vào doanh nghiệp mình mà không cần phải tìm bên nào tư vấn, tuy nhiên vì đây là hệ thống tiêu chuẩn quốc tế, doanh nghiệp có thể sẽ gặp khó khăn vì lượng kiến thức quá tải hay thuật ngữ khó hiểu. Đặc biệt, nếu tìm hiểu và nhận thức chưa đúng sẽ lạc hướng, khi ứng dụng vào doanh nghiệp sẽ không mang lại hiệu quả như mong muốn mà còn có nguy cơ gây thiệt hại nặng nề, thậm chí gây khó khăn khi tiến hành xin cấp giấy chứng 50001.

Doanh nghiệp nên bắt đầu ISO 50001:2018 với các khóa đào tạo của ISOCERT - Tổ chức Chứng nhận và Giám định ISOCERT là tổ chức được chỉ định bởi Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng - Bộ Khoa học và Công nghệ. ISOCERT đang thực hiện các dịch vụ về chứng nhận ISO 50001:2018 và các loại chứng nhận ISO khác.

• Khóa học Hệ thống Quản lý Năng lượng ISO 50001:2018.
• Khóa đào tạo Chuyên gia đánh giá trưởng Hệ thống quản lý năng lượng ISO 50001:2018.
• Khóa đào tạo kỹ năng thực hành, áp dụng Hệ thống quản lý năng lượng ISO 50001:2018.
• Khóa đào tạo các yêu cầu chung của ISO 50001:2018 và đánh giá nội bộ/hướng dẫn áp dụng.

Các khóa học được thiết kế phù hợp với tổ chức/doanh nghiệp ở mọi quy mô, lĩnh vực khi mới bắt đầu tiếp cận với Hệ thống Quản lý Năng lượng ISO 50001:2018 giúp tháo gỡ những thắc mắc, giúp doanh nghiệp vận hành và quản lý hệ thống ISO 50001 hiệu quả và tối ưu nhất.

Hình thức đào tạo linh động: 

• Trực tiếp tại doanh nghiệp.
• Học tại trung tâm của ISOCERT.
• Trực tuyến hoặc online. 

4. Hướng dẫn doanh nghiệp tự áp dụng ISO 50001:2018

Doanh nghiệp muốn tự thực hiện áp dụng ISO 50001:2018 có thể tham khảo các bước cơ bản như sau:

Bước 1:  Xác định mục tiêu, mong muốn của doanh nghiệp

Hiểu nhu cầu của doanh nghiệp và sự cần thiết đối với việc thiết lập chính sách và mục tiêu quản lý năng lượng.

Bước 2: Lập kế hoạch thực hiện, áp dụng ISO 50001:2018

Để áp dụng ISO 50001:2018 cần phải có một kế hoạch chuẩn bị được tiến hành theo các bước sau:

• Thành lập Ban ISO và phân công nhiệm vụ cho từng thành viên (có thể là nhân sự chủ chốt của mỗi bộ phận). Phải có quyết định lưu lại hồ sơ.
• Xác định công việc cần làm theo đúng mục tiêu, mong muốn của tổ chức được liệt kê tại bước 1.
• Đưa ra con số cụ thể đo lường được cho từng quá trình thực hiện.
• Chuẩn bị nguồn lực để thực hiện (tài chính, con người, máy móc thiết bị, hệ thống báo cáo...).
• Thiết lập các quy trình/hướng dẫn theo các bộ phận và có lưu lại văn bản làm hồ sơ.

Bước 3: Thực hiện áp dụng ISO 50001:2018

• Áp dụng các tiêu chuẩn ISO 50001:2018 vào toàn bộ các công việc đã được liệt kê trong bước 2. Kiểm soát dựa theo các hướng dẫn, quy trình đã thiết lập và ban hành hoặc phân công người giám sát.
• Xác nhận kết quả các quá trình sau khi thực hiện đạt được mục tiêu đặt ra.
• Lưu trữ hồ sơ của tất cả các quá trình thực hiện và giám sát.

Bước 4: Đánh giá hiệu quả sau khi áp dụng ISO 50001:2018

Đánh giá giúp tổ chức cải tiến và tối ưu hệ thống quản lý năng lượng. Việc đánh giá sẽ được đo lường bằng các chỉ số từ kết quả đánh giá nội bộ hoặc từ thông tin bên ngoài.

Bước 5: Cải tiến và tối ưu

Để thực hiện tốt, tổ chức tham khảo thêm về các điều khoản của ISO 50001:2018 và để nhanh nhất, có thể tham gia khóa học ISO 50001 để đỡ mất thời gian và tốn kém thêm nhiều chi phí.

Bước 6: Đăng ký chứng nhận với tổ chức được chỉ định

Tìm tổ chức chứng nhận cấp chứng nhận theo lĩnh vực đăng ký hoạt động chứng nhận. Tổ chức chứng nhận được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép hoạt động (Ví dụ ISOCERT được Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Bộ Khoa học và Công nghệ chỉ định).

>>>Cộng đồng nhận xét gì về ISOCERT:  VTV; Vnexpress; Dantri; Cafef; Vietnamnet; Hà Nội mới...

5. Danh mục tài liệu bắt buộc theo tiêu chuẩn ISO 50001:2018

• Phạm vi áp dụng của hệ thống quản lý năng lượng.
• Chính sách năng lượng
• Quy trình nhận diện, giải quyết vấn đề khi sử dụng năng lượng.
• Quy trình xác định và đánh giá khía cạnh môi trường.
• Quy trình xác định các yêu cầu của luật và các yêu cầu khác.
• Các mục tiêu, chỉ tiêu môi trường và kế hoạch để đạt được.
• Quy trình kiểm soát việc thực hiện.
• Quy trình chuẩn bị sẵn sàng và đáp ứng với tình trạng khẩn cấp.
• Đánh giá hiệu suất và cải thiện.

Ngoài các tài liệu trên, còn nhiều tài liệu khác không bắt buộc nhưng cần thiết hỗ trợ doanh nghiệp vận hành, nâng cao hiệu quả của Hệ thống quản lý năng lượng.